Transactionele analyse
Door: Femke de Jong 4-10-2022
:Blog,
De transactionele analyse is een model over gedrag en communicatie. Dit model is bruikbaar als je effectiever wilt leren communiceren. Het model is ontwikkeld door Eric Berne en is een communicatie tool die inzicht geeft in hoe verschillende ego's zich in gedrag uiten binnen relaties.
De transactionele analyse gaat uit van een patroon van denken, voelen en doen dat is ontstaan uit (vaak onbewuste) beslissingen die een persoon ooit in zijn of haar leven nam. Binnen de transactionele analyse staan de zorg en het respect voor mensen centraal.
Het model kent 3 egotypes met daarbij 5 gedragsposities, een egotype kan namelijk meerdere gedragingen aannemen. Zo is er de kritische ouder maar ook de voedende ouder.
1. Ouder (1) de kritische ouders of de (2) voedende ouder
2. Volwassene (3)
3. Kind (4) het aangepaste kind of (5) het vrije kind
Elk egotype heeft een typerend gedragspatroon van voelen, denken en ervaren van onze omgeving dat allemaal met elkaar samenhangt.
1. Ouder; gedrag, gedachten en gevoelens overgenomen van ouders, opvoeders en cultuur
2. Volwassene; handelen en oordelen in contact met het hier en nu, zonder oordeel
3. Kind; herhalen van gedrag, gedachten en gevoelens ontwikkeld als kind
In jouw communicatie met anderen beïnvloedt jouw manier van reageren de reactie van jouw gesprekspartner. Goed om te weten is dat je door de dag heen als mens wisselt tussen de verschillende egotypes, zowel als zender als ontvanger.
- Vanuit de ouderrol stel je je nooit gelijk aan de andere egotypes uit de transactionele analyse, je zet jezelf er altijd boven.
- De reactie op het egotype ouder altijd die vanuit het egotype kind en andersom waarin er altijd sprake is van ongelijkheid in de communicatie.
- Idealiter communiceren we dus vanuit het egotype volwassene waarbij jouw gesprekspartner ook zal reageren vanuit het egotype volwassene en er sprake is van gelijkwaardigheid in de communicatie.
Sta in jouw communicatie eens bij stil bij de verschillende egotypes en doe er vooral je voordeel mee!